سید حسن غزنوی:

سید حسن ملقب به اشرف  الدین مکنی به ابو محمد ، مشهور به اشرف ، فرزند محمد حسینی غزنوی یکی از نامبردارترین فصحاي بزرگ و دانشمند اواسط قرن ششم هجریست  که در شعر گاهی حسن و گاهی سید تخلص کرده است.

 درباره نام او هيچيک از مآخذ اختلافي ندارند و خود نيز در اشعار خويش حسن را غالباً به صورت تخلص درآورده است ، چنانکه در اشعار او ديده ميشود. کنيه او را عوفي ابوالحسن آورده.

وی نزد همه پادشاهان غزنوی و سلجوقی به ویژه یمین الدوله بهرام شاه عزت و احترامی تمام داشته ودر تمام سفر و حضر از نزدیکان وی شمرده می شدو در مدح آن شهریار اشعار زیادی سروده است.

سید حسن در سرودن انواع شعر استاد بود و بسیاری از گویندگان نامی چون فلکی شروانی و مجیر الدین بیلقانی و جمال الدین عبد الرزاق و کمال الدین اسماعیل و دیگران از سبک و شیوه او که به خراسانی نزدیک است پیروی کرده اند.

بعضی بزرگان ادب او را با رشید الدین وطواط و حکیم انوری برابر دانسته اند چنان که جمال الدین عبدالرزاق در تعریف او گوید :

اشرف و وطواط و انوری سه حکیمند کز سخن هر سه شد شکفته بهارم

اما چیزی که نام او را  شهرة آفاق گردانید سروده های زیبای وی می باشد. اشعار زیادی از او برجای مانده است که هرکدام می تواند آیینة روزگار خویش بوده باشد.  اشرف غزنوی از میان قالب ها به قصیده علاقه داشته و ترجیع بند را نیز می پسندیده است. دیوان اشعار سید حسن غزنوی مشتمل بر قصاید ، ترجیعات ، رباعیات و غزل میباشد که مشتمل بر پنج هزار بیت است.

آتش غم

جانا مپرس حال که کار از خبر گذشت

چون پای شد زجای چه خیزد زسر گذشت

آتش ز آب میرد و شد زنده تر بسی

تا آتش غم تو بر آب جگر گذشت

چندان که بر فراق تو شد آشنا دلم

بیگانه وار از دل من صبر بر گذشت

تری بماند بر گل روی تو سال ها

یکشب خیال تو چو بر این چشم تر گذشت

گویند کم گری که شوی غرقه زآب چشم

اکنون چه سود پند که آبم زسر گذشت

دل برده یی و قصد به جان می کنی هنوز

روزی که عذرت از کنه ای ماه در گذشت

جان هم به سر مترس که اینک دیت بداد

مدحی که قیمتش ز هزاران گهر گذشت